TED voor Trainers

Breinvriendelijk presenteren met TED

Hoe zou het zijn als je als trainer presentaties geeft als een TED-spreker? Als ze net zo kort, pakkend en memorabel waren? Wat zou dat betekenen voor de betrokkenheid en motivatie van je deelnemers tijdens de rest van de training?

Net als TED-sprekers wil je de aandacht van je publiek vangen én vasthouden. En het liefst wil je dat mensen aan anderen gaan doorvertellen wat ze tijdens jouw training hebben meegemaakt. Dat is niet alleen goed voor jouw reputatie, maar ook goed voor het leerrendement, want in eigen woorden doorvertellen is een effectieve vorm van verwerking.

De 30-70 regel
Als je breinvriendelijk wilt trainen dan is het raadzaam om je te houden aan de 30/70 regel: zorg dat je maximaal 30 % van de tijd aan het ‘zenden’ bent. De rest van de tijd wil je dat je deelnemers actief bezig zijn met oefenen, observeren, reflecteren en creëren. En juist als je jezelf beperkt in je zendtijd wil je dat wát je zendt maximale impact heeft. De TED-manier van presenteren geeft hiervoor vele handvatten.

Van de zomer las ik het boek Spreken als TED van Carmine Gallo. Hij is een voormalig correspondent voor CNN en veelgevraagd communicatie-adviseur en spreker. Voor dit boek analyseerde hij honderden TED-talks en interviewde de populairste TED-sprekers. Het lezen van het boek en bekijken van de besproken TED-talks gaf mij als trainer zeer veel plezier en inspiratie.
In dit blog geef ik een samenvatting, met jou als collegatrainer in mijn achterhooofd en met links naar de meest inspirerende TED—talks.

Hier volgen zijn 9 tips, lichtjes hergeformuleerd met per tip de TED-talk die er voor mij het meest uitsprong:

1. Toon ons je passie
Als je mensen wilt inspireren zul je eerst zelf geïnspireerd moeten zijn. Ben je dat over de onderwerpen waar je training in geeft? Wellicht zit je passie er in verstopt en moet je een beetje graven? Zo vind ik Motiverende gespreksvoering een mooie methode, maar wat mij werkelijk inspireert is het feit dat het hulp- en zorgverleners tot betere luisteraars maakt die hun cliënten en patiënten daadwerkelijk serieus nemen.

Een TED-spreker die mensen aanzet om hun passie te volgen en iets van hun leven te maken is Larry Smith die een talk gaf met de uitdagende titel: Why you will fail to have a great career.
Een manier om voor jezelf die passie te vinden is het afmaken van de zin: ‘Waar mijn hart sneller van gaat kloppen is:….

Wat is jouw antwoord op deze vraag? Laat het aan de wereld weten en vertel het in een comment hieronder als je durft…

2. Vertel ons een persoonlijk verhaal
‘Verhalen zijn data met een ziel’, zei Brené Brown. Dat verhalen een effectief medium vormen voor het overdragen van informatie weten we al sinds de tijd van sagen, mythen en legenden (kortom: best lang). De breinscans van Uri Hasson (Princeton) toonden echter aan waarom dit het geval is: de breinen van een verteller en diens luisteraars raken letterlijk op elkaar afgestemd. Hasson noemt dit brain-to-brain-coupling.

Iemand die hier dankbaar gebruik van maakt is Bryan Stevenson. Hij is behalve een mensenrechtenadvocaat een meesterlijk Storyteller. Door het vertellen van persoonlijke verhalen uit zijn familie weet hij op effectieve en integere wijze het hart van zijn publiek te raken en hen te betrekken bij zijn missie om het Amerikaanse strafrechtsysteem humaner en rechtvaardiger te maken.

Welke persoonlijke verhalen zou jij kunnen vertellen om je presentatie tot leven te brengen?
(Meer over storytelling lees je trouwens hier)

3. Voer een gesprek met ons (en gebruik je lichaamstaal)
De beste TED-talks voelen zo natuurlijk aan dat ze lijken op een gewoon gesprek. Als de boodschap dan ook nog wordt ondersteund door congruente en levendige lichaamstaal, dan heb je werkelijk geen powerpoint-slides nodig. Je bent dan je eigen visuele ondersteuning. Deze manier van presenteren wordt meesterlijk gedemonstreerd door Ernesto Sirolli. Overigens is zijn boodschap onderwerp-overstijgend en daardoor ook zeer de moeite waard voor trainers. Het gaat namelijk over het werkelijk voor vol aanzien van de doelgroep waar je mee werkt…

Hoe interactief en levendig is jouw presentatie?

4. Leer ons iets nieuws
Als trainer kun je m.i. echt niet meer aankomen met de bekende optische illusies of de stelling dat 93% van de menselijke communicatie non-verbaal is (een stelling die overigens volledig uit haar context is gerukt, zo stelt Mehrabian, de onderzoeker die deze gegevens naar buiten bracht).

Kom liever met iets nieuws! Iets dat we nog niet weten. Of breng informatie op een totaal nieuwe manier. Alleen dan komt de dopamine vrij die je als trainer zo rijkelijk wilt laten stromen.
Ons brein is nu eenmaal zo ingesteld dat onze aandacht onmiddellijk opleeft zodra zich iets nieuws voordoet, of iets dat ons verwachtingspatroon doorbreekt.

Zo wist Hans Rosling demografische statistieken op een zeer boeiende manier tot leven te brengen en bracht Robert Ballard ons in contact met de 70% van de aarde die we niet kennen, namelijk het deel dat onder de oceanen ligt.

Wat is er nieuw of vernieuwend aan jouw boodschap?

5. Bezorg mensen momenten waar hun mond van open valt
Als je wilt dat mensen bij de les blijven, onthouden wat je vertelt en het misschien zelfs doorvertellen, dan helpt het als je zorgt voor een memorabel moment. Daarmee raak je mensen in hun hoofd én in hun hart. Uit brein-onderzoek weten we dat emotioneel geladen momenten werken als een ‘hook’: een haakje waaraan de nieuwe info blijft hangen.

Bill Gates deed dit door tijdens zijn lezing over malaria muggen los te laten. Jill Bolte Taylor bracht een menselijk brein mee – inclusief de eraan bungelende ruggemerg. Ook artiesten zorgen vaak voor een hoogtepunt ergens aan het eind van hun show, zoals Pink die zich recent omhoog liet takelen en als een zingende engel over haar publiek zweefde.

Wat doe jij om de monden van je deelnemers open te laten vallen?

6. Doe eens leuk (en gebruik humor)
De populairste TED-talk ooit is die van sir Ken Robinson: do schools kill creativity? (bijna 35 miljoen views). Een van de verklaringen voor dit succes is de droge Engelse humor waar Robinson overvloedig mee strooit tijdens zijn presentatie. Naast de nodige zelfspot vertelt hij over een meisje van 6 dat tijdens een tekenles god aan het tekenen is. De lerares die dit hoort reageert verbaasd en zegt: ‘maar niemand weet hoe god er uit ziet’. En het meisje antwoordt: ‘zo meteen weet je het’.

Overigens hoef je volgens Gallo zelf niet heel grappig te zijn om humor in je presentatie te verwerken. Hij geeft enkele tips die altijd werken en die vaak gebruikt worden: maak gebruik van komische anekdotes, citaten, video’s, foto’s of maak grappige vergelijkingen zoals deze van Bono: ‘Chris Anderson vroeg mij of ik 25 jaar armoedebestrijding in 10 minuten kon persen. Dat is net zo iets als dat een Engelsman aan een Ier vraagt om het kort te houden…’

7. Houd je aan de 18 minuten-regel
In de beperking toont zich de meester(es). Het is niet voor niets dat TED-talks max 18 minuten duren. Dit is namelijk de tijdsspanne waarin de meeste mensen hun aandacht erbij kunnen houden. Veel trainers zullen nu denken: ‘maar ik heb veel te veel informatie die ik moet overdragen!’
Weet je het zeker? Als David Christian de geschiedenis van het Universum in 17.40’ kan vertellen dan past jouw onderwerp misschien ook wel in een dik kwartiertje?

En weet je, veel mensen willen eerst op hoofdlijnen overtuigd worden voordat ze openstaan voor de details. Die komen later wel als ze geoefend hebben. Het mooie van presenteren in 18 minuten is dat het je dwingt om je te beperken tot de essentie en dat het een groot appèl doet op je creativiteit.

En als je toch per sé een langere presentatie dan 18 minuten wilt houden, dan kan dit heus wel, maar zorg dan dat je zo ongeveer elke 10 minuten iets anders doet: wissel af met discussievragen, demo’s, filmpjes, korte oefeningen, etc. Volgens John Medina, de auteur van brain-rules kun je je presentaties dan toch nog rekken tot een uur zonder je publiek kwijt te raken.

Hoe lang en hoe boeiend zijn jouw presentaties?

8. Schets een beeld (zintuiglijk rijk)
Ons brein is een vergiet voor woorden. Als die woorden echter een beeld schetsen en er ook nog wat te zien en te voelen valt (positief of negatief) dan onthouden wij dit vele malen beter. Veel TED-speakers weten dit en maken er creatief gebruik van. Kinderarts Elliot Krane hield eerst een veer en vervolgens een gasbrander bij zijn arm en vroeg zijn publiek: hoe zou het zijn als de 1e aanvoelt als de 2e? Dat is wat kinderen met chronische pijn dagelijks meemaken…

Amanda Palmer liet haar publiek beeldend zien hoe haar werk als levend standbeeld haar leven had veranderd. Later als muzikante profiteerde zij van deze lessen door te vragen om wat ze nodig had en schreef er een boek over: ‘the art of asking’.

Welke beelden schets jij?

9. Vaar je eigen koers
Aimee Mullins heeft 12 paar benen. Door een medische aandoening leeft zij zonder onderbenen sinds haar 1e verjaardag. Dit weerhield haar er niet van om drie wereldrecords in de atletiek te breken, model en actrice te worden. Door zich niet te laten beperken herdefinieerde zij het begrip ’invalide’.

In haar talk vertelt zij de volgende anekdote: aangezien ik kon kiezen uit meerdere protheses besloot ik eens om naar een feestje mijn extra lange protheses aan te brengen. Toen een vriendin me ontmoette en opmerkte dat ik wel 10 centimeter langer was geworden legde ik de oorzaak hiervan uit. Hierop reageerde mijn vriendin met: ‘maar… dat is niet eerlijk!’

In hoeverre vaar jij je eigen koers?
En wat is jouw favoriete TED-talk en waarom?
Welke TED-principes vind jij nuttig voor je trainerschap?

Ik zou het leuk vinden als je hieronder je reactie deelt op dit blog!

Facebooktwitterpinterestlinkedin

3 Comments

  • Luuk

    december 21, 2015

    Hoi Sergio,

    Bedankt voor het delen van dit leuke stuk! Wat voor mij beter werkte dan “waar mijn hart sneller van gaat kloppen is…” was juist precies kopiëren wat jij zelf schrijft, namelijk: “Zo vind ik…. een mooie methode/een interessant onderwerp (vul in wat voor jou van toepassing is), maar wat mij werkelijk inspireert is het feit dat… “. Grappig hè? Dank!

  • Luuk

    december 21, 2015

    Voor mij schreef ik dit op: “Zo vind ik vitaliteit een mooi onderwerp om me in te verdiepen, maar wat mij werkelijk inspireert is het feit dat men zoveel meer uit zichzelf kan halen dan de meesten op dit moment doen, qua fysieke, mentale, emotionele, spirituele en sociale mogelijkheden.
    Wat mij interesseert is hoe ik (en dan ook anderen) mijn maximale potentie kan laten floreren.”
    Bedankt!

  • Ineke

    maart 15, 2016

    Ha Sergio,
    Eerste keer via Breinvriendelijk trainen, nu door je bijdrage aan Train de trainer nogmaals genoten van de ontzettend inspirerende filmpjes die je ter onderbouwing aan de theorie toevoegt.
    Ik ben inmiddels voorzichtig mijn eigen koers aan het bepalen en varen! Ik vind de ted-talk van Bryan Stevenson zeer inspirerend omdat het heel dicht de essentie nadert zoals ik die zelf ervaar.
    Dit is meteen ook het principe wat ik nuttig vind voor het trainerschap: vertel een persoonlijk verhaal waarbij het gaat om identiteit.
    Dank je wel voor het delen!